Toen in 2014 de invoering van de Participatiewet gepland stond (voor 1 januari 2015) had ik weer eens een briljant idee: ik zou een nationaal platform maken waarop vraag en aanbod voor deze moeilijk bereikbare doelgroep elkaar zouden vinden. Participatiewerkt.nl ging in januari 2015 live en tot mijn stomme verbazing gebeurde er niets. Nou ja: bijna niets.

Een Wet waaraan jaren was gewerkt, die was gericht op de oplossing van een door iedereen (h)erkend probleem, wordt ingevoerd en de werkelijkheid trekt zich daar niets van aan. Een klein jaar, en de nodige investeringen in tijd, geld en mensen, later moest ik de stekker uit het participatiewerkt.nl trekken.

Intussen waren wel – vooruitlopend op het succes van de Wet – sociale werkplaatsen gesloten, hadden mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt hun werk verloren, dreigden sommigen gekort te worden op hun uitkering en hing bedrijven die de doelgroep niet konden vinden, de dreiging van een boete boven het hoofd. Vooral een papieren en politieke dreiging.

Dat is nu vijf jaar geleden. De positie van de doelgroep is nog steeds niet veel beter dan in 2014. De coronacrisis biedt een geweldige kans voor deze groep. Als we straks meer dan een miljoen werklozen hebben in Nederland, waaronder veel jeugdwerklozen en zzp’ers, zal er al gauw gesproken worden over een deltaplan voor de arbeidsmarkt. De groep met een arbeidsbeperking zou prominent meegenomen moeten worden in zo’n plan. Deze groep verdient een luide stem.

En uiteindelijk zullen we ook deze crisis weer te boven komen. Vanuit mijn perspectief als arbeidsmarktonderzoeker en kenner van de manier waarop vraag en aanbod elkaar (niet) vinden, zie ik op de wat langere termijn een oplossing. Naast (volgens Amerikaans model) een quotum voor deze groep bij bedrijven (incl. zeer zware sancties), zal de standaard-vacature (diplomaatje X en 3 jaar werkervaring) plaats maken voor een pakket skills en competenties waarover kandidaten moeten beschikken. Daarmee komt bij de selectie de nadruk te liggen op wat mensen wel kunnen.

En dat biedt kansen voor de doelgroep van de Participatiewet. Je zou er zelfs nu al op kunnen sturen. Want ook al verdwijnen er tijdelijk honderdduizenden banen en komen we in een recessie terecht, er worden op jaarbasis ook in 2020 nog steeds ruim 500.000 nieuwe banen verwacht. Met extra groei in 2021 of 2022. Het blijft dus nog steeds mogelijk om tussen nu en ruim twee jaar de 100 duizend werkplekken uit de banenafspraak te halen!

___________

Geert-Jan Waasdorp is directeur van Intelligence Group, een Data & Techbedrijf gespecialiseerd in arbeidsmarktanalyse.