Banenafspraak staat bij de Politie stevig op de agenda

Dankzij de dove en slechthorende barista’s van de Blauwe Boon hebben ze in elk geval op het hoofdbureau in Den Haag lekkere koffie bij de politie. Na datzelfde Den Haag en Amsterdam is er landelijk een enorme spin-off ontstaan voor mensen met een vorm van autisme die als camerbeeldspecialisten binnen de politie worden ingezet. Maar hoe gaat het over het totaal met de instroom van mensen met een arbeidsbeperking?

Geen issue

Eerlijk gezegd: in de eerste jaren van de vorming van de Nationale Politie was de banenafspraak in deze sector niet echt een issue. Daarnaast was er nog de kwestie van de geweldsmiddelen. Naar aanleiding van de eerste toerekening – of noem het target – van 1.900 participanten aan de politie, is onderzocht wat er wel of niet mogelijk is rond de inzet van arbeidsparticipanten in deze sector. Het onderzoek bevestigde dat de doelgroep vanwege veiligheids- en arbeidsrisico’s niet kan worden geplaatst binnen de executieve eenheden.

Geen concessies

Even later heeft het kabinet besloten wapendragend personeel van defensie, politie en Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) uit te zonderen van de quotumregeling. De politie mag dus uitgaan van een percentage van de loonsom van de niet-operationele sterkte. Binnen die mogelijkheden is zij vol aan de slag gegaan. De sector streeft ernaar 600 à 700 mensen uit de doelgroep banenafspraak in dienst te hebben en zit op dit moment rond de 350. ‘Dat aantal is groeiende. Zo worden op dit moment 20 kandidaten gescreend op betrouwbaarheid. Op dat vlak doen we geen concessies’, vertelt Wim van Vende, hoofd van de Dienst HRM bij de Politie.

Over inspanningen gesproken: als de Politie 1.000 mensen op geschikte functies kan aanstellen, zal zij niet nalaten dat te doen, aldus Van Vemde. Zolang maar aan de voorwaarde(n) wordt voldaan dat het zinvol werk is, werk waarmee waarde wordt toegevoegd en past binnen de formatie van het korps. Want uiteindelijk is het de bedoeling dat de participatiebaan overgaat in een vaste formatiefunctie.

Uitstekende kracht

Intussen heeft de sector helder in beeld welke functies goed in aanmerking komen. Een flink deel van de huidige 350 doelgroepers werkt in de facilitaire servicesfeer: van assistent op de postkamer tot en met huismeester. In toenemende mate worden beeldspecialisten ook ingezet voor camerabewakingen en objectbeveiligingen. En er zijn er zelfs op het niveau van beleidsadviseur.
Een van de coördinatoren banenafspraak komt zelf uit de doelgroep. ‘Een uitstekende kracht. Ik ben zeer verguld met haar’, zegt Van Vende.

Want? ‘Ze doet haar werk heel goed. Maar ze doet ons ook realiseren waar wij het eigenlijk over hebben met ónze pijntjes en klachten. Mensen uit de doelgroep kunnen heel goed omgaan met die handicap en het grijpen van de kansen die ze krijgen.’

Voorbeelden

Van Vemde komt met het ene na het andere voorbeeld. Mensen met een visuele beperking kunnen tegenwoordig gemakkelijker op de Meldkamer terecht nu de systemen steeds beter op hen zijn ingericht. In de rechercheondersteuning werkt iemand die auditief een ongekende voorsprong heeft op alle andere collega’s. Bij de dienst ICT zijn net vier mensen met een arbeidsbeperking gestart met het invoeren van innovatieve geautomatiseerde testmethodieken.

Het gaat om het benutten van verschillende soorten van kennis en expertise binnen een inclusieve werkcultuur waarin ruimte is voor het anders zijn. Waarin verschillen worden herkend, gewaardeerd en benut.

Regionale eenheden

De banenafspraak staat tegenwoordig stevig op de agenda van de korpsleiding. Op elke tweemaandelijke nationale briefing komt het onderwerp wel aan de orde. De Dienst HRM monitort de uitkomsten en draagt zelf ook haar steentje bij. Maar de bal ligt vooral bij de regionale politie-eenheden. Overal zijn (of worden) regionale banenafspraakcoördinatoren aangesteld.

Oost-Nederland, Den Haag en Amsterdam zijn de toppers en van die drie is Den Haag de koploper. Van Vemde: ‘Daar hoef ik eigenlijk niets aan te doen. We genieten vooral van hun resultaten.’

Wat zijn de succesfactoren? Die komen op waar de fase van awareness al voorbij is, aldus Van Vemde. En dan: ‘Je moet mensen hebben die kansen zien. Die er op een andere manier al ervaring mee hebben. Die je niet meer hoeft te overtuigen hoe belangrijk het is. Ze komen juist naar mij toe om nieuwe mogelijkheden aan te boren.’

Nog voor de aantallen

Wat kunnen andere sectoren van de politie leren? Van Vemde: ‘Ik kijk meer naar anderen om wat wij van hen kunnen leren. Als het om tips en trucs gaat kijk ik ook naar wat mensen uit de banenafspraak ons te vertellen hebben. Zeker omdat wij vaak denken dat wij geen beperkingen hebben. Op een of andere manier maken deze collega’s ons heel veel duidelijk. Maar als ik één tip mag geven: wees je bewust van je maatschappelijke verantwoordelijkheid. ‘

Dat is een doelstelling die, wat het hoofd van de Dienst HRM bij de Nationale Politie betreft, voor en boven de aantallen uitgaat: ‘Mensen met een beperking maken deel uit van onze samenleving. Wij hebben daar ook als politie een voorbeeldfunctie in. Kijk maar naar artikel 1 van de Grondwet, dat is ons Leitmotiv. Het zou echt verkeerd zijn als je dat laat overschaduwen door kale getallen.’

Tekst: Klaas Salverda