Zadkine Rotterdam zoekt kansen dichtbij

Ze zijn er bij wijze van spreken voor de bakkers en de kappers. Voor de stewardessen en de heftruckchauffeurs. Voor de verkopers en de verpleegkundigen. Bij Zadkine in Rotterdam vind je liefst 200 mbo-opleidingen, bedrijfstrajecten en opleidingen voor volwassenen in de regio. Voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, in het bijzonder die van de banenafspraak, gooide de scholengemeenschap het roer om.

Het nieuwe plan voor werkplekken voor participatiemedewerkers is vierledig. In dit artikel lichten we er één uit omdat hiermee het grootste aantal uren wordt gewonnen.

Van hogere kosten naar verdienmodel
Voor wie bij een onderwijsinstelling met 16.000 leerlingen en 1.600 medewerkers direct wil afrekenen op getallen: ook voor deze MBO-opleiding geldt dat het haar nog niet is gelukt om het quotum van de Wet banenafspraak te halen. Zadkine heeft ruim 70 fte als einddoel, zou nu op 55 moeten zitten en heeft tot op heden 30 bereikt. In het ergste (?) geval wacht op termijn dus een boete. Het vraagteken wil zeggen dat financieel en boekhoudkundig gezien een boete te verkiezen valt boven een jaarlijkse investering van 8 ton bovenformatief in een organisatie waar het leerproces voorrang heeft.

‘Ondersteuning heeft ook een grens aan haar opnamecapaciteit’

Maar vooralsnog gaat Zadkine voor het allerbeste en het allerhoogste getal. ‘Kwestie van maatschappelijke verantwoordelijkheid, iedereen deelt dat principe’, zegt HR-adviseur Jos Adinolfi. Hij doet samen met een collega het ‘project participatiebanen’. De erfenis van de eerste jaren van de banenafspraak is dat medewerkers, die via een groot uitzendbureau werden binnengehaald, vrijwel allemaal boven de formatie bij de afdeling ‘algemene ondersteuning’ werden ondergebracht. Dat bracht hoge kosten met zich mee. Bovendien heeft ‘ondersteuning’ ook een grens aan haar opnamecapaciteit. Daarop werden mensen via Valentine Z, een dochteronderneming van Zadkine, ingeleend en gedetacheerd. Met lagere kosten of noem het dus meer ruimte voor participatiebanen, (voor zover daar met een geoormerkt bedrag van 3 ton per jaar sprake van is).

Kansen dichtbij
Zadkine wil kandidaten uit het doelgroepregister in de eerste plaats helpen hun CV op te bouwen. Vanwege de diversiteit onder de kandidaten wordt ook nog eens om meer verscheidenheid in functies gevraagd dan ‘algemene ondersteuning’ kan bieden. De besten krijgen een vaste baan aangeboden. Maar de eerste uitdaging was om die vicieuze cirkel van bovenformatie te doorbreken. Daar moest verandering en verbetering in komen. Want als het ene niet kan en niet slaagt, welke mogelijkheden zijn er dan wel? En hoe kun je een kostenpost ombuigen in een kans? Of in kansen die heel dichtbij liggen?

‘Vroegtijdig schoolverlaten is voor niemand goed’

Vroegtijdig schoolverlaten (Vsv) is voor niemand goed en kost Zadkine geld. De adviseurs die met de schoolverlaters in gesprek gaan, zijn meestal hoog opgeleid en vaak van een andere generatie en een heel andere achtergrond. Een medewerker van de jongere generatie, die bekend is met dezelfde problematiek en die dezelfde taal spreekt als degenen die denken dat ze wel zonder school en opleiding kunnen, ondersteunt de Zadkine-adviseur. De verwachting is dat de adviseurs dan betere resultaten zullen behalen, het percentage vroegtijdige schoolverlaters verder zal afnemen en Vsv-gelden als het ware retour komen.

Natuurlijk zit hier nog een heel verhaal achter. Van een cultuurkloof tussen gevestigde adviseurs en (probleem-)jongeren. Van achtergronden kennen en niet weten wat er in het hoofd van een jongere die op school dreigt uit te vallen omgaat. Van elkaars taal spreken, dichtbij elkaar staan en van de ervaring van bijvoorbeeld een tienermoeder. Ervaringsdeskundigen weten als geen ander waar participanten tegenaan lopen.

Vervolgopleiding
Het idee is dus om bij dreigende schooluitval studenten in te zetten die zelf net of bijna klaar zijn met hun entreeopleiding. Dit brede Startcollege beoogt jongeren ouder dan 16 jaar alsnog de kans te geven een diploma te behalen op mbo niveau 1. De ervaringsdeskundigen vallen binnen de doelgroep participatiewet. Een eis om parttime op school aan de slag te gaan is wel dat ze in de overige tijd zelf een vervolgopleiding bij Zadkine doen. Zo genereert Zadkine meer inkomsten en voldoet het Startcollege aan de doelstelling om leerlingen na de 1-jarige opleiding door te laten stromen naar een hoger niveau of baan.

‘Het gaat óók over optimale besteding van publiek geld’

Het mes snijdt aan meerdere kanten, benadrukt HR-adviseur Jos Adinolfi als we nog een keer naar harde uitkomsten informeren. Het gaat om het nakomen van de banenafspraak, maar ook over schooluitval, het opdoen van werkervaring, re-integreren en participeren. En óók over het rondkomen met budget en optimale besteding van publiek geld.

Het mogen nog startschoenen zijn, de paradigmashift is een feit. De nieuwe koers is ingezet. ‘We hebben door corona wat vertraging opgelopen maar ik denk wel dat we op de juiste weg zijn’, besluit Adinolfi. En nogmaals: een boete betalen kan altijd nog. Maar dat wordt door Zadkine, die jongeren de beste kansen wil bieden om zich te ontwikkelen met hun talenten, wel als de gemakkelijkste weg gezien. Vandaar dat ze het hier heel eigentijds zelfs de uitvoering van de banenafspraak buiten de gebaande paden doen.

Tekst: Klaas Salverda