Minister Schouten van Participatie, gemeenten en de arbeidsmarktregio’s willen dat mensen gemakkelijker en veiliger stappen in hun loopbaan kunnen zetten. Om dat te bevorderen is het project Simpel Switchen opgezet. Dat blijkt goed te werken: talenten worden beter benut.
Meedoen op de best passende plek. Dat is het uitgangspunt van het project ‘Simpel
Switchen in de Participatieketen’. Het is de gemeenten Almere, Amsterdam en Oss en de regio Rijk van Nijmegen aardig gelukt om met name de overgang van dagbesteding naar werk gemakkelijker te maken.
In de publicatie ‘Simpel switchen van dagbesteding naar werk’ vertellen zij hierover. De drie voorbeeldgemeenten en de voorbeeldregio hebben ieder een duidelijke route van dagbesteding naar betaald werk en ook andersom. De publicatie is een vervolg op de gelijknamige handreiking uit 2019, waar dezelfde drie gemeenten en Rijk van Nijmegen aan hebben meegewerkt.
Pragmatische aanpak in Almere
Almere kent al langer een heel pragmatische aanpak als het gaat om het switchen tussen dagbesteding en (beschut) werk. De doorstroom van dagbesteding naar (beschut) werk ‘loopt als een tierelier’. Een kleine afdeling Beschut Werk fungeert als spin in het web en probeert met maatwerk zoveel mogelijk talent te benutten. Terugval naar dagbesteding komt zelden voor. Voor eventuele doorstroom van beschut werk naar regulier werk moet de gemeente bij UWV een herkeuring aanvragen. Dan gaat het meestal om een functie in het kader van de Banenafspraak.
Amsterdam begint bij de klant
In Amsterdam begint elk traject bij de klant. Haar ervaring is dat het niet werkt om vanuit vacatures trajecten te starten. De deelnemer aan arbeidsmatige dagbesteding beslist samen met de consulent Beschut Werk van de gemeente, de zorgaanbieder en de klantmanager van de afdeling Werk & Inkomen, of hij een stap naar werk wil en kan maken.
Bij het ontwikkelen van arbeidspotentieel van deelnemers aan de dagbesteding zijn de ogen niet alleen gericht op beschut werk. Het gaat om een logische verbinding tussen dagbesteding en werk, dus ook om plekken in het kader van de Banenafspraak en regulier werk. Daarbij blijken de netwerken van aanbieders van dagbesteding en sociale firma’s steeds beter te functioneren.
Oss: geen arbeidsvermogen
Gewoon doen, volhouden en soms buiten de lijntjes kleuren. Dat kenmerkt de aanpak ‘Van Zorg naar Werk’ van de gemeente Oss. Komt iemand in aanmerking voor dagbesteding, dan kijkt de gemeente meteen of er potentie is om door te stromen naar betaald werk. Werk- en Wmo-consulenten zijn in het algemeen tevreden over wat in vier jaar tijd is bereikt. Hun samenwerking is gemakkelijker geworden en er zijn korte lijntjes met de aanbieders.
Toch vindt de gemeente zelf dat er vrij weinig mensen doorstromen vanuit dagbesteding naar een vorm van werk; in 2020 waren het er nog geen tien. De meerderheid van de mensen die dagbesteding aanvragen, heeft duidelijk geen arbeidsvermogen.
Arrangementen in Rijk van Nijmegen
De arbeidsmarktregio Rijk van Nijmegen hanteert sinds 2019 de aanpak waarbij mensen met een soort arrangement stappen kunnen maken. Met succes. Vanuit arbeidsmatige dagbesteding stromen nu meer kandidaten door naar betaald werk, vrijwilligerswerk of een opleiding. In getallen: van de 363 mensen in arbeidsmatige dagbesteding (meetdatum 1 december 2021) zijn 47 kandidaten doorgestroomd naar betaald werk (inclusief beschut werk), vrijwilligerswerk of een opleiding.
De doorstroom wordt bevorderd door de inzet van arrangementen voor loonwaarde en zelfredzaamheid. Het komt steeds vaker voor dat kandidaten die de overstap maken, een tijd lang met één been in de dagbesteding en één been in werk staan. Zo doen zij gelijk de nodige ervaring op. Dat kan met behoud van uitkering, bijvoorbeeld bij een proefplaatsing of een leerwerkplek. Maar het gebeurt ook dat iemand direct start met een betaald dienstverband.
Het uitgangspunt bij de overstap naar betaald werk is dat mensen zo regulier mogelijk werken bij bedrijven en organisaties. Daarom stromen in het Rijk van Nijmegen meer mensen uit naar werk op basis van de indicatie Banenafspraak dan naar beschut werk. Er is een netwerk van meer dan 1.100 werkgevers in de regio waar kandidaten kunnen worden geplaatst.
Bedenk en regel
Op basis van de bevindingen uit Almere, Amsterdam, Oss en het Rijk van Nijmegen volgt tenslotte een lijstje aandachtspunten bij de vraag: ‘Wat zou een gemeente die ook een route wil uitstippelen van dagbesteding naar werk in ieder geval moeten bedenken en regelen?’
Kijk hier voor de volledige publicatie>>
tekst: Klaas Salverda