De aanpak op het VN-verdrag handicap waaraan Nederland zich internationaal gecommitteerd heeft, gaat ook na 2021 door. Maar het programma Onbeperkt meedoen, over de implementatie van het VN-verdrag, stopt eind dit jaar.
AdviesbureauSignificant Public heeft op verzoek van het ministerie van VWS een lerende evaluatie van het programma Onbeperkt meedoen uitgevoerd. Volgens de respondenten is de afgelopen jaren verandering te zien bij zeven onderwerpen waaronder vervoer, werk, participatie en toegankelijkheid. Daaronder zitten veel positieve maatregelen en veranderingen zoals een toename van toegankelijke stations, verbeteringen in het passend onderwijs, aanpassingen van de Wajong en in de bouwregelgeving. Tegelijkertijd liggen er nog tal van uitdagingen voor.
VN-verdrag in het DNA
Staatssecretaris Paul Blokhuis van VWS schrijft aan de Kamer dat de evaluatie ‘inzichten geeft om verder te blijven werken aan een toegankelijke en inclusieve samenleving’. Hij wil het VN-verdrag tot het DNA laten behoren van alle medeoverheden, bedrijven en organisaties. Maar het aan een volgend kabinet om de kaders te schetsen voor deze vervolgaanpak, aldus de demissionaire staatssecretaris.
In Nederland hebben ruim twee miljoen mensen een auditieve, visuele, lichamelijke, verstandelijke beperking of psychische kwetsbaarheid. Het programma ‘Onbeperkt meedoen!’ ging helemaal over de toepassing en uitvoering van het VN-verdrag inzake de rechten van personen met een handicap.
Banenafspraak
De Banenafspraak voor mensen met een arbeidsbeperking komt maar één keer in het evaluatieonderzoek voor. De vermelding betreft alleen de notie dat het Rijk als organisatie toegankelijk wil zijn voor mensen met een beperking.
Breder gesteld signaleert de evaluatie dat aan de meeste maatregelen die in het programmaplan zijn vermeld onder de actielijn werk, uitwerking wordt gegeven. Genoemd worden diverse acties gericht op uitkeringen, de tool Uitkering naar Werk, de aanpassing van Wajong en het aan- en uitzetten van de bijstandsuitkering.
Langere tijdshorizon
Bij het bepalen van de vervolgstrategie adviseert het onderzoeksbureau om een organisatievorm te kiezen die langer houdbaar is dan een kabinetsperiode en geen vastgelegde einddatum heeft maar een resultaatshorizon. ‘Deze langere tijdshorizon is nodig om echt effect te sorteren. Acties die nu in gang gezet zijn, kunnen immers pas over maanden of jaren effect hebben’, aldus Significant Public.
De beweging naar een maatschappij, waarin mensen met een beperking geen drempels ervaren om mee te kunnen doen, kost simpelweg tijd. Verschillende respondenten gaven in de evaluatie aan dat zij door de subsidieduur en eindigheid van het programma, zich belemmerd voelen om nieuwe initiatieven te starten.
Tekst: Klaas Salverda
